Persoonlijk – Page 6 – Weblog Bernard Gerard

Mijn persoonlijke TTIP-actiedag op 28 mei 2016

Mijn compagnon Wen Spelbrink en ik behoorden tot de “inner circle” van mensen die de Eindhovense TTIP-actiedag van 28 mei 2016 georganiseerd hebben, en waarin ook Mischa Hakvoort (MilDef Eindhoven), Patrick van der Voort (BBL), Wim Baltussen (FNV) en Ellen Schoumacher (PvdA). Met van landelijk Milieudefensie Lynn van Leerzem als begeleidster.
Daarnaast hebben er ook heel wat andere mensen meegeholpen: Hanny en Paul van Beers van MilDef en de SP, Hans van der Wegen van MilDef Geldrop, Herbert Pronk, Inge Kouw van Transition Towns, en Jac, Malu, Cora, Frank, Rita, Rebecca, Jasmijn en Janny en enkele mensen van de BBL die flyers gedeeld hebben.

Onze “inner circle”-taak was vooral planvormend en logistiek/facilitair, regelen dat alles er is en gebeurt en zorgen dat er een precies schema is, zodat anderen hun verhaaltje konden vertellen en hun opvoering laten zien. Het schema zag er zo uit (ABC is een band):
Programma TTIP-manifestatie 28 mei 2016
De dag begon al vroeg. De man van de tent wilde om 07 uur leveren, want daarna moest hij nog een tent zetten en daarna fluiten bij een groot 6 tegen 6 – toernooi bij de voetbalclub SBC uit Son. Zijn dag zat al even vol als die van ons.
Tentopbouw-r
Om 07 uur bood het bordes van de Catharinakerk de aanblik of het Stratumseind er frites had zitten eten en nog zo wat. Er lag van alles op de grond. Maar de dames van het buikdansen moesten daar op blote voeten rond gaan huppelen, dus we zijn maar begonnen met te vegen. Om de beurt.

Het kwam tot werkoverleg met mijn collega van de sociale werkvoorziening, die daar met dezelfde taak naar toe was gestuurd. Dit verliep in goede harmonie.

Was nog even schrikken toen de buikdansende dames later het bordes afhuppelden, want daar hadden wij niet geveegd (alleen de veegwagen van de Ergon, voor zover die erbij kon). Maar, ‘ze hadden eelt onder de voeten’ aldus opperhoofd Ana van het buikdansgebeuren (www.anadanst.nl) . We hebben inderdaad geen bloed gezien. Was trouwens een schitterende act. Vooral “schrijf TTIP maar op je buik”.
twee buikdans-fotoś
Na het opzetten van de tent zijn Wen en ik de hele tijd bezig geweest het geheel op te sieren met affiches en spandoeken, het ontvangen van de ingehuurde man van het geluid en het bandje. Alles verliep wonderwel, Iedereen was er op tijd, verstond zijn vak en werkte nog goed samen ook.
Er is één stopcontact op het bordes en omdat we niet wisten of dat genoeg was voor de band en het geluid samen, mochten we nog een draad trekken naar een stopcontact in de kerk. Kregen we onze stroom rechtstreeks van de here Jezus.

Ik heb überhaupt grote waardering voor de opstelling van de Catharinakerk.

Ook het flyeren ging goed. Ik schoof de ploegen als een generaal zijn pelotons. Zo raakten we zowat alle 1500 flyers kwijt en werden nog een heleboel mensen uitgenodigd voor de manifestatie.

De sprekers kwamen goed uit de verf. Enkelen van hen, alsmede een aantal mensen uit het publiek, werden bevraagd door Michael J. Dawkins van de coöperatie Duurzaam Brabant (die ook voor VPRO Tegenlicht gewerkt heeft).

Dawkins en het panel. Vlnr — Dawkins en het panel.
Vlnr Wim Baltussen (FNV), Patrick van der Voort (BBL), Ellen Schoumacher (PvdA), Dawkins

Ik ga de inhoud van de redevoeringen hier niet weergeven. Ik was het er mee eens en wie mijn mening weten wil, moet maar kijken op https://www.bjmgerard.nl/?p=2960 en https://www.bjmgerard.nl/?p=2482 en op andere plaatsen op deze site.

Verder heb ik de dag doorgebracht met fotograferen, flyers en affiches verspreiden, met mensen praten, organisatiedingen regelen, etc.

Stipt op het overeengekomen tijdstip 14.00 uur was de manifestatie afgelopen. We hadden tot 16 uur nog op de rol staan de vertoning van de TTIP-film van Lubach op zondag, maar daarvoor bleek geen animo. Het was mooi weer (ik was blij dat de weersvoorspelling er geheel naast zat) en waarschijnlijk had de doelgroep de film al gezien.

Om kwart over vier kwam de tent-man terug en kon ik met inmiddels een beetje stijve pootjes naar huis.

Een foto door Arno van der LInden op de site van de Omroep Brabant. Links vooraan, met buikje en groen Milieudefensie-Tshirt, ben ik

Bij de dood van David MacKay

Professor David MacKay is overleden. Hij stierf op 14 april 2016 op 48-jarige leeftijd aan maagkanker. Hij laat een vrouw en twee kleine kinderen na.

MacKay hield zich aanvankelijk bezig met Machine Learning en Informatietheorie, waar hij enkele belangrijke wetenschappelijke resultaten bereikte. Daarnaast was hij geïnteresseerd in onderwijsmethodes en in de ontwikkeling van Afrika. Hij heeft een tijd les gegeven op het African Institute for Mathematical Sciences in Kaapstad.
Bij een kampvuur kwam de discussie, ergens rond 2005, op de mogelijk-
heid om de wereld met duurzame energie te voeden. Daar was zo veel van, vond iedereen op één na, dat moest toch makkelijk kunnen.
Dat wakkerde MacKay’s al lang bestaande milieubewustzijn aan en hij besloot de vraag rigoureus door te rekenen. Het product werd “Sustainable energy without the hot air”, een boek dat op dit gebied al snel de
bijbel werd en dat iedereen zou moeten bestuderen die serieus mee wil doen aan welke discussie over duurzame energie dan ook. Het is gratis downloadbaar op http://www.withouthotair.com/ , maar ook in boekvorm te koop.

Het boek verkocht voor een natuurkundeboek verbazingwekkend goed en in verbazingwekkend brede kring, aldus de uitgeverij “van Shell en EDF tot Friends of the Earth en Greenpeace”. Om de schichtigheid van de uitgever, UIT Cambridge Ltd, te overwinnen, kocht MacKay de eerste 1000 boeken voor de halve prijs. Het bleek ook een commerciële voltreffer: er zijn (dd april 2016) 75000 exemplaren gedrukt, en dat terwijl het werk gratis downloadbaar is, gepirateerd is. Het is inmiddels in een groot aantal talen vertaald.
without hot air omslag

Bij het boek hoort een website en bij de website goede interactieve mogelijkheden. Er heeft zich inmiddels een grote vraag-en antwoord-rubriek opgebouwd (met ook twee vragen van mij), die in zichzelf al het lezen waard is. MacKay was niets te beroerd om meningen aan te passen als er een verstandig commentaar kwam.

Hij werd wetenschappelijk adviseur van de Britse regering en een veelgevraagd spreker op allerlei congressen. Ik heb hem zelf meegemaakt op de KNAW-bijeenkomst over de mogelijkheden van biomassa. Ook daar sprak hij in zijn karakteristieke stijl: geen grote woorden of verheven bespiegelingen, maar zakelijke voorlichting op basis van getallen.

Het boek is geschreven voor een zo groot mogelijk publiek. Het is in vier delen verdeeld: het eerste is relatief eenvoudig (een VWO-NTer moet het aan kunnen) en gaat over wat dingen energetisch kosten of kunnen opbrengen, zoals bijvoorbeeld auto’s of windenergie. Het eindigt met de vraag of Groot-Britannie zijn bestaande verbruik van 195kWh per persoon per dag zou kunnen dekken, en met het antwoord dat je daar op papier met 176,5kWhpppd dichtbij komt, maar dat de publieke opinie een groot deel van de mogelijke maatregelen zal afschieten.

Energetische kosten en opbrengsten van processen, hun balans en MacKay's inschatting van de publieke acceptatie — Energetische kosten en opbrengsten van processen, hun balans en MacKay’s inschatting van de publieke acceptatie

Let wel: dit is uit het boek dd 2010. Op sommige terreinen gaan de ont-
wikkelingen snel. Dat kan bovenstaand plaatje achterhaald maken. De afbeelding geldt voor Groot-Britannie.
Let wel: MacKay schrijft over opwekking, niet over besparing. Dat is een heel andere discipline. Uiteraard zou het helpen als de rode kolom een stukje lager werd. MacKay zegt daar niets over, maar andere bronnen denken dat er in 2050 ongeveer eenderde af kan zijn. Die vinger is echter kletsnat.

Het tweede deel gaat over beleid en verbeter-ideeën (met, voor de liefhebber, bijvoorbeeld (vanaf blz 140) een uitvoerige kwantitatieve analyse van diverse manieren om woningen te verwarmen). Ook een kostenschatting, voor Engeland, Wales en Schotland van 870 miljard pond, vooral veroorzaakt door zonnecellen (die overigens sinds 2010 veel goedkoper geworden zijn). Over 40 jaar en 58 miljoen Engelsen valt dat nog te overzien, mede omdat zonnepanelen sterk in prijs dalen en omdat daarna de exploitatielasten een stuk lager worden.
Het heeft wel consequenties. Hieronder het landgebruik in full deployment. Het landschap blijft dus niet wat het is. Natuur- en milieuorganisaties komen voor fundamentele keuzes te staan en doen er goed aan zich strategisch grondig te bezinnen.

Voorbeeld van enb ruimteclaim door een grote mate van zelfvoorzienendheid met duurzame energie (gegevens 2010) — Voorbeeld van een ruimteclaim door een grote mate van zelfvoorzienendheid met duurzame energie (gegevens 2010)

Het derde deel gaat dieper op de techniek in en is een goudmijn aan formules, tabellen en grafieken. Dit is niet iedereen gegeven.
Deel vier bevat een groot aantal tabellen.
Mijn advies zou zijn (dat doe ik zelf ook) om deel 1 en 2 te lezen en de rest als naslagwerk te gebruiken.

Zo maar een tabel, de embedded energy in bouwmaterialen. Kan men uitrekenen hoeveel energie het kost om het materiaal voor het huis te maken (waarna de bouw zelf nog moet plaatsvinden):

Energie die het gekost heeft om bouwmaterialen te maken

MacKay heeft duurzame sympathieën, maar geeft daar in zijn wetenschappelijke werk niet luidruchtig uiting aan, met als uitzondering de
fiets. Hij was een verwoede fietser. De C_D van een rechtopzittende fietser is 0,9, de frontoppervlakte moet men zelf schatten (ik kwam op 0,75m² toen ik met volle fietstassen samen met mijn vrouw vorige week door Frankrijk fietste), de rolweerstandscoefficient is volgens MacKay voor een fiets 0,005 , en het totaalgewicht van de combinatie ongeveer 140kg, zodat mijn vermogen bij een relaxte 18km/uur bij windstil en op het vlakke rond de 90W mechanisch moet zitten. Zou kunnen, want past bij de fitness-resultaten. Dat soort dingen kun je met MacKay-cijfers uitrekenen.
MacKay komt voor een fietser bij 21km/uur op 2,4kWh per 100km en voor een auto bij 110km/uur op 80kWh. Wil je dus een 30* zo efficiente auto, zegt MacKay, ga dan fietsen.

Het Tribute van de uitgever geeft meer informatie en is te vinden op Tribute bij het overlijden van David MacKay .
Het Wikipedia-artikel is te vinden op https://en.wikipedia.org/wiki/David_J._C._MacKay .

De Melkweg steeds beter in kaart gebracht

het entree-plaatje=detailopname
Met deze detailopname van een stukje van de Melkweg opent de website van ESO, het European Southern Observatory. Het grotere geheel, waarvan dit detail deel uitmaakt, is veruit het meest geavanceerde beeld van de Melkweg, zoals die op het zuidelijk halfrond te zien is. Daar kan men het centrum van de Melkweg bestuderen (dat is niet dit plaatje).

Het hele plaatje ziet er als hieronder uit, maar de beperkingen van deze site staan niet toe om het beeld even mooi te laten zien als op www.eso.org/public/news/eso1606/ . Die site verdient een bezoek.

Deze kaart is 140 (galaktische) lengtegraden breed en 3 breedtegraden hoog.

Dit is een composiet-kaart.
De scherpe ‘rode’ details zijn van de 12m grote APEX-telescoop. Die staat op een 5100 m hoge berg in de Chileense Atacamawoestijn. De ‘blauwe’ achtergrond komt van de NASA Spitzer Space Telescope als deel van de GLIMPSE survey , en de meer wazige ‘rode’ structuren komen van de Planck satelliet van de ESA (de Europese ruimtevaart organisatie).
‘Blauw’ en ‘rood’ moeten hier niet letterlijk worden opgevat. De afbeeldingen zijn gemaakt in golflengtes die het menselijk oog niet kan zien. De opnames van de APEX-telescoop zijn bijvoorbeeld gemaakt bij een golflengte van 0,870mm, dat zit ergens tussen de warmtestraling en de korte radiogolven in. De kleuren zijn kunstmatig toegekend in analogie met de kleuren, die hoogtes aangeven op een landkaart.
De golflengte van 0,870mm wordt uitgezonden door dichte, zeer koude stofwolken waaruit ooit nieuwe sterren zullen ontstaan.

Het voordeel van langgolviger straling boven zichtbaar licht is dat het makkelijker door de stofwolken dringt (enigszins in analogie met dat rood licht makkelijker door de mist dringt als blauw licht – onder andere daarom zijn gevaarsignalen rood).

De ESO-site toont beelden van dezelfde stukken van de melkweg bij verschillende golflengtes.

Het centrum van de Melkweg bij verschillende golflengtes

Het bovenste plaatje geeft het beeld bij een golflengte van 0,870mm (de APEX-telescoop en de Plancksatelliet), het tweede plaatje de Spitzersatelliet, het derde plaatje van de VISTA-telescoop (die ook in de Atacama op een berg staat) en die werkt rond de 1 micrometer (als men zich het normale spectrum voorstelt, net voorbij het rood), en het vierde plaatje in het zichtbare licht. Als onze ogen beter waren, zo je ongeveer dat laatste plaatje zien.

Het centrum van de Melkweg ligt in het midden (bij Galactic Centre). Ik denk dat het openingsplaatje een stuk rechts van het midden zit, waar (nauwelijks leesbaar) NGC6337 en 6334 staat.

Men is al bezig met nog grotere en nog betere meetinstrumenten.

In discussie met Marc Chavannes over windmolens (en over volk en staat)

Ik ben lid van De Correspondent (wat ik iedereen aanraad), en sinds kort is Marc Chavannes daar politiek correspondent over, kort door de bocht, de verhouding tussen volk en staat. Een uitgebreid en interessant werkveld.

Het is een van de beste journalisten van Nederland, denkt goed, schrijft scherp, blijft rustig en heeft overzicht. Altijd de moeite waard.

Chavannes stond in De Correspondent met het verhaal van Lies Zondag uit Veendam, die bijna dagwerk heeft aan het tegenhouden van het 120MW-windpark bij haar woonplaats, langs de N33. De dichtstbijzijnde molen heeft een ashoogte van 140m en rotorbladen van 55m en staat 800m van haar huis (waarschijnlijk volgens de regels ver genoeg). Haar argumentatie is vooral gebaseerd op het landschap en op de procedure en is overwegend emotioneel. Wat op zich te begrijpen valt en zeker Groningers verdienen consideratie als ze emoties hebben bij de energiewinning.
Leest u het zelf maar na –>tekenlerares_Veendam_windmolens_corrjan2016

Het zoekgebied voor het windplan langs de N33 bij Veendam

De totale Gronings taakstelling in het kader van het landelijk overeengekomen 6000MW-plan bedraagt 855,5MW. Een Groningse molen heeft 2250 vollasturen (CBS), is dat samen goed voor 6,9PJ (waarvan ongeveer 1PJ door het Veendamse park).
Uitgaande van de Klimaatmonitor (ook van het CBS) verbruikt Groningen nu in totaal 87PJ, waarvan ongeveer 6PJ duurzaam. Dat moet naar 11PJ duurzaam in 2020, dus er is wat ruimte over. Groningen is een relatief bevolkingsarme provincie met een relatief grote taak en relatief veel ruimte. Waartegenover provincies staan waar het andersom is. Het echte werk begint pas na 2020, want dan moet het percentage duurzame energie verder omhoog. In het theoretische geval dat het 6000MW-windprogramma in 2020, zoals voorzien, voltooid is, moet de verdere uitbreiding dus uit andere bronnen komen, zoals zon, afvalwarmte en mogelijk biomassa, en import. Aan alle mogelijkheden zijn, naast voordelen, ook duidelijke nadelen verbonden.

Het Veendamse verhaal is een perfect voorbeeld van een conflict dat zich overal voordoet of gaat doen. Duurzame energie is niet cosy of kleinschalig. Duurzame energie gaat over grote windmolens, kilometers grote vlakten met zonnepanelen, grote mestvergisters en transportleidingen. In zekere zin betekent duurzame energie een soort industrialisering van het platteland, dus van een gebied waar mensen wonen die daar nog niet eerder mee te maken hebben gehad, of die daar zelfs niet mee te maken wilden hebben. Zoals misschien mevrouw Zondag.

Er spelen dus een aantal uiterst wezenlijke dilemma’s en eigenlijk is het teleurstellend dat Chavannes er daar maar één uitpikt, namelijk de positie van Den Haag versus de bevolking en de dubieuze rol van de provincie daartussen in, daarbij de schuld vooral bij Den Haag leggend.

Naar mijn mening valt nou net in dit geval Den Haag niet veel te ver-
wijten. Minister Kamp probeert exact uit te voeren wat de Tweede Kamer opgedragen heeft, namelijk “plaats voor 2020 6000MW windenergie in Nederland”. Nog eens bevestigd in het Energieakkoord.
Zoals bij alle grootschalige infrastructuurprojecten heeft de minister doorzettingsmacht en bij het 6000MW-windplan is dat de Rijkscoördinatieregeling. Die mag de minister inzetten opdat er per provincie minstens één 100MW-plan gerealiseerd wordt.
In West-Brabant hebben de gemeenten gezamenlijk een plan ontwikkeld voor het 100MW-pakket en dat samen met de provincie aangeboden aan het Rijk. Dat is geaccepteerd, en sindsdien is de Rijkscoördinatieregeling voor Brabant buiten beeld. De molens komen langs de A16 tussen Breda en het Hollands Diep.
Blijkbaar is men in Groningen niet in staat geweest met een eigen bod te komen. Ik ken de Groningse omstandigheden niet, dus ik heb daar geen mening over.

Ik heb gebruik gemaakt van de elektronische reactiemogelijkheid van De Correspondent, en dat opnieuw op de reacties op mijn eerste reactie. Wie wil kan het nalezen op tekenlerares_Veendam_windmolens_corrjan2016_vervolgdiscussie .

Chavannes is een journalist die goed naar mensen kijkt, maar minder naar dingen. In dit geval is dat een handicap. Wat mensen vinden is de verdelingsdiscussie, het afgeleide probleem. Het onderliggend probleem is dat duurzame energie die het landschap ongemoeid laat niet bestaat, maar wel onvermijdelijk is. Zelfs als je op termijn grofweg de helft van de duurzame energie zou importeren, zoals we nu met al onze energie doen, blijft het veel.

Ik heb de wijsheid niet in pacht, maar enkele, vooralsnog vluchtige, meningen:
– Het landschap verandert al eeuwen, alleen nu ineens even snel. Mis-
schien moeten wij slikken en het gewoon gaan vinden (zoals hoogspanningsmasten) of zelfs mooi. Voor de planten en de dieren maakt de aanwezigheid van een windturbine of een hoogspanningsleiding weinig uit. Het is vooral onze subjectieve waarneming van de natuur die geraakt wordt, meer dan de natuur zelf.
Waarom eigenlijk niet nieuwe Ecologische Hoofd Structuur aanleggen onder de turbines? De rotortippen bij een molen van het type-Veendam blijven 85 m van de grond. Daar past moeiteloos een bos onder.
– Het zou helpen als een windpark of zonnepark zó aangelegd wordt, dat het makkelijker wordt om het mooi te vinden. Dus dat het onder landschapsarchitectuur gaat. Daarvoor bestaan uitgangspunten, maar ik heb niet het idee dat die altijd gevolgd worden. Voorkom in elk geval anarchistische plaatsing.
– Het zou helpen als energiecoöperaties en dorpsraden mee konden profiteren van de installaties, zodat de bewoners naast lasten ook lusten hebben.
– Het zou goed zijn als we ons in dit verband realiseerden dat het platteland vaak langzaam leegloopt richting stad. Misschien kan dat gecombineerd worden met sociale arrangementen.

Reacties welkom.

Symposium Autisme en Talent

De Stichting Autisme Research had op 14 oktober 2015 een symposium belegd “Autisme en Talent”. Dit als onderdeel van het “Leren in Brainport-festival”. Ik was uitgenodigd.

De belangrijkste sprekers waren Merel van Vroonhoven en Simon Baron-Cohen.
Dagvoorzitter was Greg Shapiro, afsluiter Robert Verwaayen. Daarnaast kwamen nog twee mensen van de “Talentenbank” aan het woord.

Merel van Vroonhoven is na hoge bestuursfuncties bij Nationale Nederlanden en de NS nu bestuursvoorzitter van de AFM (Autoriteit Financiele Markten). Daarnaast is ze moeder van een autistisch kind.
Na het “coming out” van Diederik Weve, ingenieur bij de Shell, als Aspergerklant begon deze een campagne om het taboe op autisme op de werkvloer te doorbreken. Dat leidde uiteindelijk in 2013 tot het programma Vanuit autisme bekeken (http://www.vanuitautismebekeken.nl/ ). De autistische doelgroep zelf is hierbij nauw betrokken. Het programma wordt gesteund door de ministeries van VWS en OCW.

Ze benadrukte dat onze maatschappij teveel gericht is op ‘standaard-mensen’. De maatschappij is niet inclusief genoeg en biedt lichtelijk ongewone mensen met soms ongewone talenten te weinig kansen.
Bijvoorbeeld: 70% van de autistische HBO-ers valt uit op het werk – een grote verspilling van talent. Een ander voorbeeld: een autist kan een prima treinmachinist zijn (kan uren lang geconcentreerd werken), maar knapt af op het gezellige geroezemoes daarna in de bedrijfskantine.
Het aan het werk houden van autistische medewerkers vraagt een apart soort begeleiding, maar dat kan zijn vruchten afwerpen.

Beroemde geleerden, vermoedelijk met autisme

Baron-Cohen’s verhaal viel in twee delen uiteen.
Eerst liet hij met psychologische en medische argumenten zien dat autisme berust op een andere organisatie van de hersenontwikkeling, met onder meer een correlatie met hoger dan gemiddelde testosteron-gehaltes in de baarmoeder. Eén op de 48 mannen en één op de 189 vrouwen heeft de diagnose.
Het verschil in ontwikkeling heeft een duidelijke genetische en/of epigenetische component en is onophefbaar. Wel kunnen de effecten in het dagelijks leven verzacht of beheersbaar gemaakt worden.
Het tweede deel van het verhaal ging over de verschijnselen: aandacht voor detail, een aangeboren neiging om systemen te bouwen, aandacht voor mathematische patronen. Als je een kind van 14 maand oud een plaatje van een gezicht laat zien en een plaatje van een kleurige mathematische vorm, en als het kind meer dan 70% van de tijd naar het
mathematische patroon kijkt, is het bijna zeker autistisch (stond op een van de sheets van Baron-Cohen).
Autisme heeft een duidelijke correlatie met exacte beroepen. Wiskundestudenten zijn zeven maal zo vaak autistisch als andere studenten. Vaders en grootvaders van autistische kinderen zijn dubbel zo vaak ingenieur. Genoemde Weve bijvoorbeeld is een wereldwijde specialist op het gebied van geluidsbeheersing – zo specialistisch, zegt hij zelf in de NRC van 15 juni 2011, dat hij niet op mensen hoeft af te stappen, maar dat ze naar hem toe komen.
Wereldberoemde geleerden (zie boven) worden in verband gebracht met autistische trekken, waarbij als relativering gezegd moet worden dat deze opinie niet op een test gebaseerd is, maar op biografieën. Van Einstein werd het citaat geprojecteerd “I don’t socialize because it would distract me from my work”. De uitzonderlijk mensenschuwe Cavendish was de eerste man die de aarde gewogen heeft (in 1798 met 1% nauwkeurigheid!).

Het kan ook misgaan. Wie een extreme combinatie wil zien van autistisch talent en onaangepast gedrag, moet maar eens op Wikipedia gaan kijken onder Gary McKinnon, de man die begin deze eeuw ruim 90 Pentagon- en Nasacomputers binnenwandelde.

Het is geen toeval dat het symposium onderdeel was van ‘leren in Brainport’. Eindhoven trekt als een magneet technici en wiskundigen aan en je kunt verwachten dat er relatief veel autisten en nog meer autistische kinderen rondlopen. Dat blijkt ook inderdaad zo te zijn: bij een vergelijkend eerder onderzoek in Eindhoven, Haarlem en Utrecht was het aantal autisten per 10000 mensen resp. 230, 80 en 60. Ik heb over dit onderzoek al eerder geschreven (–> Autismezorg belangrijke productiefactor in techniekregio

Baron-Cohen wil zijn onderzoek in Eindhoven graag voortzetten, maar dat vraagt om cofinanciering vanuit de regio. De Stichting Autisme Research (http://www.autisme-research.nl/ ) collecteert daarvoor. Ter afsluiting hield stichtingsvoorzitter Robert Verwaayen een aanbevelend praatje. Robert Verwaayen is van het Techfonds Keen Venture Partners, dat hij samen met o.a. zijn vader Ben Verwaayen, de voormalige CEO van PTT Telecom, British Telecom en Alcatel-Lucent, opgericht heeft.

Baron-Cohen wil ook graag onderzoek doen in Silicon Valley, maar zover heeft hij het nog niet gebracht. Het schijnt daar allemaal nog een graadje extremer te zijn dan in Eindhoven.

Ik hou mijn lezers op de hoogte van het vervolg.

Tentamen Open Universiteit gehaald

Ik studeer (module voor module) milieukunde aan de Open Universiteit.

Zojuist heb ik de uitslag ontvangen van mijn laatste tentamen (dd
24 augustus 2015) Gedrag en effecten van contaminanten in het milieu. Ik ben er met een 9 voor geslaagd. Zeer leuk.

Ik heb al eerder de modules gehaald Energy Analysis, Scheikunde-1 en Scheikunde-2 (alle met een 8).
Je bent na één module papierwerk geen expert. Echte experts hebben een praktijk. Ik ga op mijn leeftijd niet meer voor een baas werken, maar ik sta open voor verzoeken om voor milieu- en actiegroepen iets te betekenen op mijn studiegebied.

Ik heb mijzelf beloond door de volgende module aan te schaffen, nl
“Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling”. Die is wat meer beleidsmatig gericht. Meer gamma en minder beta.
Ik moet die module afsluiten met een propaedeuse-scriptie op academisch niveau. Men mag mij ideeën aan de hand doen, ik kijk wel wat ik er mee kan.

New Horizons vliegt langs Pluto

Eens een keer een thema dat afwijkt van wat ik normaliter meestal op deze site behandel: de eerste close ups van de dwergplaneet Pluto, gemaakt door de VS-ruimteverkenner New Horizons. Ik vind een dergelijk stukje pure wetenschap leuk. En ik vind in zijn algemeenheid kennis een groot goed voor de mensheid.

Alle informatie is te vinden op https://www.nasa.gov/mission_pages/newhorizons/main/index.html .
Zie op https://youtu.be/93SkmOj06Xo voor een filmpje .

Honderd handtekeningen voor Allemaal Lokaal opgehaald op Strijp S

Drie mensen van Milieudefensie Eindhoven (Dorry, Hannie en ikzelf) hebben op 12 juli 2015 handtekeningen opgehaald voor de actie Allemaal Lokaal. Dat gebeurde op Strijp S, waar op dat moment de Feelgoodmarkt en De Wijvenkraam veel publiek trokken.
We hebben 100 handtekeningen opgehaald in zeer matig weer.

In totaal zijn er t/m 12 juli in Eindhoven ruim 160 handtekeningen opgehaald bij in totaal twee gelegenheden.

Zie hier een samenvatting van de inhoud van de actie: flyer Eindhoven allemaal lokaal

Als een van de lezers van deze rubriek een goede gelegenheid weet, waar wij na de vakantie met onze actie kunnen gaan staan, hou ik mij aanbevolen.

De Ierse hongersnood, aardappelen, phytophthora en DURPH

Willemieke en ik hebben veel door Ierland gefietst en dan zijn de vele monumenten over de hongersnood en de emigratie niet te missen. Het Heritage Centre in Cobh (de haven van Cork) is een goed museum.

De hardvochtige koloniale verhoudingen in Ierland hadden de bevolking van het grootste deel van hun grond beroofd. De beste grond werd gebruikt om werd gebruikt voor waardevolle producten als vee en graan. Daarmee betaalde de Ierse boer zijn pacht en het enige wat er voor hemzelf overschoot was een klein veldje met aardappelen. Daarvan waren er dus heel veel in Ierland. “365 dagen per jaar hebben we de
aardappel” aldus een zeewierverzamelaar op het strand van Goirtín tegen een mevrouw die het evangelie wilde preken “Die schurk van een Raleigh die hem hierheen gebracht heeft sprak een vloek uit over de land-
arbeider die zijn hart gebroken heeft. Omdat de landeigenaar ziet dat wij er daardoor goed van kunnen leven en er hard van kunnen werken, bespaart hij op ons loon en daarna veracht hij ons omdat we achterlijk en in lompen gekleed zijn.” Deze analyse is geheel correct. De boeren waren gereduceerd tot machines die op aardappels liepen en alle andere producten gingen naar Engeland. Het citaat komt uit het boek “Connemara, luisterend naar de wind” van Connemara-chroniqueur Tim Robinson.

De Phytophthora infestans
En toen kwam in 1845 de Phytophthora infestans, de aardappelschimmel. Die kwam in heel Europa, maar in Ierland trof hij zijn paradijs: vochtig en mild klimaat en heel veel aardappels bij elkaar. In een paar weken tijd was de halve oogst verrot. De stank van de rottende knollen was boven de grond te ruiken, aldus weer Robinson. In 1846 en 1849 vrat de schimmel de hele oogst op, in 1850 een groot deel en in 1847 was de droogte de schuldige.

De gevolgen waren catastrofaal. De Ieren stierven massaal, direct aan de honger of anders aan de cholera en de typhus in de nasleep van de honger. Een miljoen mensen gingen dood, een miljoen mensen emigreerden in een paar jaar tijd op de coffin ships (waar ook nog eens 10 a 20% onderweg stierf), en nog eens vele anderen emigreerden in de erop volgende jaren.
In 1840 telde Ierland 8,0 miljoen inwoners. Rond 1900 waren er dat 3,5 miljoen.
Resistente aardappels
Wie zegt dat de Ierse hongersnood twee oorzaken heeft, heeft gelijk. De diepere oorzaak waren de Engelse koloniale verhoudingen, de directe oorzaak was de schimmel.
Maar die directe oorzaak bestaat nog steeds.

Volgens het CBS namen in 2008 aardappels in Nederland 39% van alle gewasbeschermings-middelen voor hun rekening (zie http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?DM=SLNL&PA=82886NED&D1=a&D2=0&D3=0-1,4,9-11,14-16,19-20,24,31-34,36-37,39,42,44,48,50-51,53-54,56-57,60,68-69&D4=2-5&VW=T ). Nog steeds zijn boeren op hun qui vive en bij het verkeerde weer staan ze op scherp om te spuiten (jaarlijks 1400 ton in Nederland alleen tegen deze schimmel).

Aardappels spuiten. 80% van de fungiciden in Nederland gaat op aan de Phytophthora — 80% van de fungiciden in Nederland gaat op aan de Phytophthora

Wie aardappels wil kweken en geen gif wil spuiten, heeft een probleem. De enige manier om dat te doen is door resistente aardappelrassen te gebruiken, waarbij een belangrijk probleem is dat de Phytophthora de rotgewoonte heeft om snel door enkelvoudige resistenties heen te breken. Het is een geduchte tegenstander: de schimmel heeft 550 ziekteverwekkende genen en kan die op verschillende momenten in verschillende combinatie inzetten (zie http://www.kennislink.nl/publicaties/operatie-aardappel-overrompeld ).

Er zijn twee mogelijke posities.

De biologische landbouw zoekt variëteiten die zonder (voor hen) onaanvaardbare technieken tegen de schimmel kunnen en toch fatsoenlijk smaken en opbrengen. Dat is een probleem, zegt ook het Louis Bolk centrum (zie http://www.louisbolk.org/downloads/1312.pdf ). De keuze is zeer beperkt. Ook bij een andere recente praktijkproef vond men slechts vier varieteiten die tegen de schimmel konden, waarna dan nog de ‘gewone’ eisen komen (zie http://www.pieperpad.nl/nieuws/vier-biologische-aardappelrassen-phytophthora-resistent ). Minder dan 1% van het aardappelareaal in Nederland is biologisch.

De andere positie is het probleem via genetische modificatie (GM) aanpakken. Voor mij is GM een neutraal woord, een soort polymeerchemie.
Ik ken de verhalen over Monsanto en Roundup en die kan ik volgen, maar ze overtuigen me niet altijd.. Veel horrorverhalen in deze sector blijken bij een nadere analyse niet zozeer over GM zelf te gaan, maar eerder over de giftigheid van RoundUp of over de bedrijfspolitiek van Monsanto.
Iemand die op een verantwoorde manier GM-technieken toepast tegen een van de belangrijkste plantenziektes aller tijden heeft mijn zegen.

Dat onderzoek wordt op meer plaatsen gedaan. Hier http://www.boerenbusiness.nl/aardappelmarkt/artikel/item/10844553/Britse-aardappel-volledig-phytophthora-resistent heeft een Engelse professor een enkelvoudige resistentie ingebouwd, die uit Peruaanse wilde aardappelen afkomstig is.

Het Wageningse DuRPh – project gaat een stap verder. Zie http://www.wageningenur.nl/nl/Expertises-Dienstverlening/Onderzoeksinstituten/plant-research-international/DuRPh.htm .
Wageningen bouwt ‘cassettes’ genen in. Daardoor kan de variabiliteit van de schimmel bestreden worden met variabiliteit van de rassen. Ook DuRPh maakt gebruik van genen die uit wilde aardappels afkomstig zijn. Zonder GM-technieken zou je die ook wel kunnen inkruisen, maar veel langzamer, veel minder tegelijk en met veel minder precisie.
Wageningen publiceert zijn kennis, patenteert zijn vindingen en geeft niet-exclusieve licenties uit, waaronder voor Humanitair Gebruik.

Ik vind het mooie techniek en ik hoop dat de Phytophthora er veel hinder van ondervindt. Of deze tegenstander op termijn volledig verslagen wordt, moet blijken. Dat lijkt me erg optimistisch gedacht.

Artikelen over vakantie in Ierland in 2014

Ik heb enkele artikelen geschreven over de fietsvakantie van Willemieke en mijzelf in Ierland in 2014 en eerdere jaren. Behalve vakantieverhalen staan er ook beschouwingen in over Ierse zaken als de nonnen van Tuam, Gerry Adams, het drama in Doolough Pass, aardappels en de hongersnood en andere zaken.

Killary Harbor, een fjord bij Leenane in West_Ierland

U kunt ze vinden onder:
De nonnen van Tuam
Doolough Pass
Ierland, boeken, Gerry Adams en The river that kills
Céide Fields en de “wraak van Gaia”?
De Ierse hongersnood, aardappelen, phytophthora en DURPH