Ik volg altijd de weblog van Paulus Jansen, die voor de SP in de Tweede Kamer zit, en die een van de weinige parlementariërs is die wat afweet van natuurwetenschap.
Op 13 juni 2011 schreef hij “Moeten wij bang zijn voor hoogspanning?” Dat leidde tot veel reacties van voor- en tegenstanders. De volledige mailwisseling staat hier –> Weblog PFCJansen_13 juni 2011_hoogspanningsleidingen
Twee van de 19 reacties zijn van mijn hand, en gaan in op inbreng van anderen.
In zijn algemeenheid: de wetenschappelijke medewerker, die op de TUE zijn brood verdient met hoogspanningsproeven en corona-ontladingen, meende dat dat er nog nooit zó veel geld is uitgegeven aan een milieumaatregel die zo weinig oplevert. Hij bedoelde het instellen van de norm van 0,4μT op de grond aan weerszijden van een hoogspanningsleiding en het uitkopen van wat daar binnen viel. Daarvoor was dat 100μT.
Ik vind de norm van 0,4μT idioot streng, maar nu men zich daarop ingesteld heeft, vind ik het verder best. De enige schade die nu nog aangericht wordt, is dat de elektriciteitstarieven nodeloos verhoogd zijn. Verder is het zinloos want de elektrische boor en de stofzuiger en de stroomkabel naar de straat zitten op gebruiksafstand al hoger.
Er was een meneer die trots aan kwam zetten met een aantal onderzoeken uit 1977 waar van allerlei ergs in zou staan. Deze argumentatie moest toch wel verpletterend werken.
Nu laat ik mij niet zo gauw verpletteren en ik het de onderzoeken in kwestie opgezocht. De algemene trend was dat er niet zozeer beweringen in stonden als wel vragen.
Ik ben op twee beweringen ingegaan.
Een van de vragen was of een elektromagnetische energiestroom van 10mW/cm2 kwaad kon. Dat werd niet duidelijk beantwoord, maar de in praktijk voorkomende energiestromen bij telefoons zijn al lang geen 10mW/cm2 meer. Dat komt omdat vanuit deze onzekerheid normen voor de elektrische veldsterkte van GSM-antennes en telefoons afgeleid zijn die een factor 50 lager liggen, en zelfs die wordt bij het grote publiek bij lange na niet gehaald.
Ook de nieuwe magnetische veld-norm blijft ruim onder de 10mW/cm2.
De andere bewering was dat corona-ontladingen ultrafijn stof in je longen zou blazen.
Nu bestaan corona-ontladingen – ik heb er als kind vaak genoeg mee gespeeld en ze ook op mijn school laten zien. Mooi paars kleurtje. Netbeheerders hebben er de schurft aan want het is allemaal verlies.
Op de TUE reinigen ze de lucht en andere stoffen met corona-ontladingen.
Dat (ultra)fijne stof is er al lang. Dat komt uit auto’s en vliegtuigen en sommige fabrieken. Wat gebeuren kan is dat een coronaontlading aan zo’n korreltje een elektron teveel of te weinig geeft, waardoor het heel zwak geladen wordt. Men zou zich in theorie kunnen voorstellen dat ze dan beter in de longen blijven plakken, maar het RIVM heeft uitgezocht dat dat niet zo is.
Het Internet is een merkwaardige plaats. Soms zin en meestal onzin gaan rondzingen en als je de echo van niks maar vaak genoeg terughoort, ga je vanzelf denken dat er toch wat van waar is.
Zoiets hadden ze ook met asbest toch … was toch ook onzin en 25 jaar later ineens weer wel schadelijk voor de gezondheid … ach ja het zijn de “gewone burgers” maar!! Hoop voor u dat u ermee kunt leven als het later toch naar voren komt (en dat gaat gebeuren!!!) en ik hoop dat u dan daardoor nooit meer rustig u hoofd neer kunt leggen, maar ja sommige mensen hebben geen geweten!!
An
Er is een verschil met asbest.
Bij asbest was zeker 40 jaar (minstens in 1977 en waarschijnlijk eerder) geleden al bekend dat het levensgevaarlijk was. Desalniettemin ging het gebruik nog jaren door.
Bij asbest is er bovendien een geloofwaardig en anatomisch aantoonbaar oorzaak-gevolg verband. De kanker zit bijna altijd in het longvlies. Er is eveneens een aannemelijk ziekmakend mechanisme. Alle lange dunne dingen in het submicrometergebied (dus vezelachtige stoffen) zijn potentieel verdacht.
Als u al een vergelijking zou willen maken die eerder opgaat, zou ik de vergelijking maken met de huidige stand van de nanotechnologie. Daarvan is op dit moment niet veel bekend (en voorzover wel, is het soms schadelijk en soms heilzaam). Hier past het voorzorgsbeginsel.
Bij 50Hz-straling van hoogspanningsleidingen en GHz-straling van GSM- en UMTS-stations en idem telefoons (twee onderling overigens sterk verschillende toepassingsgebieden) is er geen duidelijk oorzaak-gevolg verband gevonden, hoewel daar jaren naar gezocht is en er bibliotheken over volgeschreven zijn. Als alle honderden studies over deze twee onderwerpen bij elkaar gelegd worden (wat gebeurd is door de meest gezaghebbende officiele instanties die er zijn) blijft er nooit een consistent ziektebeeld over dat de grenzen van het toeval overstijgt. Je kunt bij beweerde klachten nooit wat zien op een MRI-scan of een bloedtest.
Tenslotte: u draait een redenering om. Als bij oorzaak x (bijv, asbest, al is dat geen goed voorbeeld) achteraf blijkt dat er een verband is wat eerder niet gezien is, mag je die stelling niet omdraaien door te zeggen dat we bij verschijnsel y (bijv. hoogspanningsleidingen) geen verband zien, dus daarom het moment zal komen dat dat verband er wel blijkt te zijn.
We zullen het zien de tijd zal het leren, hier in de straat alleen al (waar we het van weten misschien, wel meer!) 15 mensen met kanker. Natuurlijk ligt dat niet daaraan … alleen toevallig met zoveel jonge mensen in de straat met kanker!!