Casade trekt foutief woningenergielabel in

De voorgeschiedenis
Alle woningbouwverenigingen moeten hun woningbezit verduurzamen.
De woningbouwvereniging Casade, met huizen in Waalwijk, Dongen en Loon op Zand heeft hiertoe, samen met bureau INNAX, een omstreden driehoeksconstructie gekozen. INNAX heeft de zonnecoöperatie Dakenstroom opgericht die juridisch zodanig ingesnoerd is dat de coöperatie eigenlijk een soort kolonie van INNAX is geworden.
Eigenlijk zijn er twee coöperaties: een grote die nog gebaseerd is op de oude postcoderoosregeling (PCR), en een nieuwere die is gebaseerd op de SCE. Bij Casade is de oude coöperatie veruit de grootste.
INNAX strijkt bij de PCR-coöperatie het overgrote deel van de inkomsten op, voor een onbekend deel voor eigen gebruik en de rest voor een duurzaamheidsfonds. Casade heeft de investering in de zonnepanelen betaald, in samenhang met ook om andere redenen nodige dakvernieuwing.

De constructie hield ook in dat via een soort bypass 3% van de op het dak opgewekte energie aan de woning eronder werd doorgeleid als vergoeding in natura voor een tweede meter, die nodig was om de opgewekte zonnestroom te meten.
De truc was dat vervolgens voor het energielabel net gedaan werd alsof 100% van de energie aan de woning eronder ten goede kwam. Het woninglabel (geleverd door dezelfde INNAX) schoot virtueel drie stappen omhoog en dat leverde Casade forse niet-virtuele subsidie op.

De truc was gebaseerd in een maas in de regelgeving, die INNAX en Casade niet zelfstandig hadden mogen exploiteren (bij twijfelgevallen was er een beoordelende instantie voorzien die gepasseerd is). Het virtueel-hoge energielabel had voor de onderliggende woningen als nadeel dat bij een woningwissel (puntensysteem) hogere huren gevraagd konden worden, en dat de reële staat van de woning (die slechter was dan het virtuele label) vooralsnog niet verbeterd zou worden.
Verder was in den beginne niet duidelijk of de elektrotechnische constructie in de meterkast aan de laagspanningsnorm NEN1010 voldeed.

Ik heb twee huurders begeleid die tegen de klippen op bezwaar maakten tegen deze gang van zaken. Die waren bij mij terecht gekomen via de SP-fractie in Provinciale Staten.
Voor eerdere publicaties zie merkwaardige-financiele-driehoeksconstructie-bij-verduurzaming-waalwijkse-huurwoningen/ en zonnepanelen-maken-woningen-in-brabant-elektrisch-onveilig/ .

Meterkast in een van de woningen

Resultaten
De hardnekkig strijd leverde gaandeweg resultaten op.

Er kwam een extra NEN1010-onderzoek, zij het niet in de woning van de actievoerende huurders. Na de nodige discussie over en weer lijkt aan de NEN1010-normen voldaan te zijn.

Het Ministerie van BZK dichtte de maas in de wet, waarna intern en extern getouwtrek begon over de rechtmatigheid van de op deze basis toegekende subsidie en over de terugwerkende kracht van de gedichte maas. UIteindelijk leidde dit op 17 oktober 2024 tot een gezamenlijke bekendmaking van Casade, het ministerie van VRO (voorheen BZK) en INNAX dat het te hoge energielabel zal worden teruggedraaid tot wat op reguliere basis voor de 186 woningen in kwestie normaal is (wat dat is, stond er niet bij). Als er achter de schermen geen niet-uitgebrachte informatie is, en dus de uitgebrachte informatie volledig, betekent dat dat er een deal gesloten is waarin enerzijds het te hoge label alsnog gecorrigeerd wordt, in ruil waarvoor INNAX en Casade er schadevrij  uit rollen. Een soort achter de schermen-compromis.
Zie https://www.casade.nl/nieuws/nieuw-energielabel-voor-186-dakenstroom-woningen/ en https://www.langstraatmedia.nl/186-dakenstroom-woningen-krijgen-nieuw-energielabel/ .

Drie mooie successen.

Te wensen over
Zoals wel vaker bij buurtstrijd, is de overwinning niet volledig. Er blijven (potentiële) misstanden bestaan.

  • De Jaarrekeningen over 2021 en 2022 zijn nog steeds niet bij de Kamer van Koophandel ingeleverd. Onduidelijk is of ze aan de wettelijke eisen voldoen
  • De bijna koloniale afhankelijkheid van de coöperatie Dakenstroom van INNAX blijft bestaan
  • De hutjemutje-constructie met de PV-panelen op het dak is niet opgelost. Daardoor zijn de woningen moeilijk blusbaar bij een brand (denk aan de brand in Arnhem waarbij een heel blok van acht woningen afbrandde)
  • De bypassconstructie blijft bestaan. Daardoor staan bewoners nu, naast als deelnemer aan een PCR-regeling, ook als zelfstandige energieproducent te boek. Die hybride toestand lijkt juridisch niet verboden te zijn, maar daardoor krijgen de bewoners wel een aanslag voor terugleveringskosten. Nu heeft de coöperatie die nog betaald, maar nergens staat dat dat gegarandeerd zo blijft.
    Het zou veel eenvoudiger geweest zijn, en nog zijn, om de elektrische energie van het zonnepark op het dak niet via de meterkasten, maar rechtstreeks naar het elektriciteitsnet af te voeren
  • Persoonlijke verhoudingen zijn grondig verziekt. Casade en INNAX moeten op een of andere manier excuses maken en personele veranderingen doorvoeren.
  • Het is niet duidelijk of Casade bij het maken van zijn onderhouds- en verduurzamings-schema’s uitgegaan is van de fictieve A++ status of ven het reëel bestaande B-label. Als de fictie de schema’s dicteert, moeten de bewoners extra lang op verdere investeringen wachten.

Ik blijf dit volgen.

Zonnepanelen maken woningen van Casade Waalwijk mogelijk elektrisch onveilig


Update dd 31 juli 2024

Na het schrijven van dit artikel 28 mei heeft netbeheerder Enexis bij de Autoriteit Consument en Markt (ACM) aangifte gedaan vanwege een mogelijke illegale aansluiting. Het is nog niet duidelijk wat daar uitkomt.
De contactpersoon van de twee huurders bij RVO (Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland) steunt de gedachte dat ereen NEN1010 keuring (laagspanningsinstallatie van woningen) plaats moet vinden onder toezicht van zijn organisatie op het adres waar dit alles speelt.

Er is sinds 28 mei 2024 nog meer gebeurd. Dat is of in het eerdere artikel verwerkt Merkwaardige financiële driehoeksconstructie bij verduurzaming Waalwijkse huurwoningen of nog niet verwerkt.
(waarnaar elders nog niet in dit artikel verwerkt. Mensen die serieus interesse hebben, kunnen mij een mail sturen (zie onder de TAB Contact)


Oorspronkelijke tekst dd 28 mei 2024

Ik ondersteun twee huurders van de woningbouwvereniging Casade die contact gezocht hebben met de SP-fractie in Provinciale Staten van Noord-Brabant.
Steen des aanstoots is zowel de juridische als de elektrotechnische constructie, die gekozen is om de huurwoningen te verduurzamen middels zonnepanelen.
De juridische constructie is die van een geknevelde coöperatie, waarin de firma INNAX Dakenstroon BV zowel de dienst uitmaakt als, als zelfbenoemd beheerder, vruchten plukt van de opbrengst van zonnestroom.
De elektrotechnische constructie is dat de stroom van de panelen op het dak afgevoerd wordt via de meterkast van de bewoners.
Vervolgens rekent de verhuurder Casade juridisch de op het dak opgewekte stroom volledig toe aan de woning eronder, terwijl het overgrote deel van de stroom daar niet gebruikt wordt. Deze fictieve toerekening maakt een fictieve grote sprong in het energielabel mogelijk, waarvoor niet-fictieve subsidies zijn opgestreken.

Op deze site is hierover al eerder geschreven op Merkwaardige financiële driehoeksconstructie bij verduurzaming Waalwijkse huurwoningen . De constructie wordt overigens ook toegepast in Loon op Zand en Dongen, en er zijn meer woningbouwverenigingen die er oren naar hebben.

Er rommelt het een en ander in rijksorganisaties als het ministerie en RVO, want zo was de regelgeving niet bedoeld.

De huurders en ik hebben een Open Brief opgesteld, die op dit moment focust op het elektrotechnische deel, dus op de fysieke veiligheid, van de installatie. De andere misstanden echter behouden de aandacht. De Open Brief is aangeboden met een persbericht dat hieronder staat afgedrukt. De Open Brief is een bijlage bij het persbericht.
De contactgegevens staan wel in de oorspronkelijke brief, maar zijn in dit artikel weggelaten.
Het persbericht met brief is verzonden aan de Veiligheidsregio en de burgemeesters van Waalwijk, Loon op Zand en Dongen; aan Casade, Enexis en INNAX Dakenstroom BV en de huurdersvereniging; aan de fractievoorzitters in de drie plaatsen; en aan een groot aantal persorganen.



Persbericht                                                                        27 mei 2024

Zonnepanelen maken woningen in Brabant fysiek onveilig

Geachte redactie

De woningbouwvereniging Casade, die woningen verhuurt in Waalwijk, Loon op Zand en Dongen, wil haar woningbezit verduurzamen. Dit is conform de taakstelling van de sociale huursector.

Casade heeft hiertoe, samen met INNAX Dakenstroom BV, ter exploitatie van op het dak gelegde zonnepanelen een coöperatieve constructie Dakenstroom ontwikkeld.

De wijze echter waarop Dakenstroom in praktijk vorm gekregen heeft, is zeer omstreden.
Doordat Innax binnen de coöperatie statutair aan zichzelf een bijna absolute macht heeft toegekend, alsmede  de rol van beheerder, is er sprake van een soort gedwongen winkelnering. De beheerskosten, die blijkens de jaarverslagen 2022 bijna het gehele vrij besteedbare budget van de coöperatie beslaan, worden nauwelijks gespecificeerd. De PV-panelen op het dak worden niet buiten de woningen om op het stroomnet aangesloten, maar via de meterkast van een aantal bewoners met behulp van een bypass. Daardoor wordt de fictie gecreëerd dat de bewoners voor de volle honderd % profiteren van de op hun dak gelegde panelen (terwijl dat in werkelijkheid maar ca 3% is). Vervolgens wordt op basis hiervan het woninglabel sterk opgehoogd, terwijl er aan de woning zelf slechts beperkt verbeteringen aangebracht zijn. Op basis van deze fictieve woningverbetering heeft Casade subsidie ontvangen.

Een en ander heeft geleid, en leidt nog steeds, tot veel discussie, ook binnen de Rijksoverheid. Het ministerie heeft bijvoorbeeld de mazen in de regelgeving gedicht m.b.t. de energielabeltoekenning voor toekomstige situaties.

Concreet staat nu ter discussie of de wijze, waarop de panelen gelegd en aangesloten zijn, fysiek veilig is. Dit om twee redenen.

De eerste is dat onduidelijk is of de elektrotechnische installatie in de meterkast aan de NEN1010-norm voldoet voor elektrische laagspanningsinstallaties. Toen op 06 mei 2024 vertegenwoordigers van Enexis, RVO en de huurder de niet goed werkende meter in de meterkast, die de PV-stroom van de panelen moest registreren, kwamen vervangen wilden de monteurs van Enexis hun werk niet doen omdat ze de installatie niet kenden, omdat deze niet met één hoofdschakelaar spanningsloos te maken was, en omdat delen van de installatie verzegeld waren, terwijl de uitgenodigde verzegelaars INNAX en de feitelijke bouwer van de installatie Van den Heuvel niet waren komen opdagen.
De eis is dat het zonnepark op het dak alsnog rechtstreeks op het elektriciteitsnet aangesloten wordt, buiten de woningen om.

De tweede reden is dat de panelen hutje mutje op elkaar liggen, waardoor een brand in een van de woningen onblusbaar is en het hele blok kan doen afbranden, zoals recentelijk in Presikhaaf in Arnhem gebeurd is.
De eis is dat de panelen op het dak gereorganiseerd worden, zodat tussen een panelenpakket en de scheidingsmuur met de buurwoning minstens een door de Brandweer aanbevolen stopstrook zit van een halve meter.

De Casadehuurders in kwestie hebben nu een Open Brief geschreven aan de Veiligheidsregio en aan de burgemeesters van Waalwijk, Loon op Zand en Dongen, en aan Casade, INNAX en Enexis, en aan de gemeenteraden. Via dit persbericht ontvangt uw redactie deze Open Brief als bijlage.

De in de Open Brief genoemde huurders zijn dhr. Grootswagers uit Waalwijk en Aussems uit Sprang-Capelle. Hun contactgegevens treft u onder de Open Brief aan.

Ondergetekende, de verzender van dit persbericht, assisteert de twee huurders vanuit de SP-fractie in Provinciale Staten van Noord-Brabant.

Namens ons allen hoop ik, dat uw redactie aandacht schenkt aan deze problematiek.

Met vriendelijke groeten

Bernard Gerard
Eindhoven
bjmgerard@gmail.com

Bijlage de Open Brief

Merkwaardige financiële driehoeksconstructie bij verduurzaming Waalwijkse huurwoningen (update)

Update 31 juli 2024

Bij de gekozen energielabelconstructie heeft INNAX Dakenstroom BV een maas in de wet gebruikt. Niemand had van tevoren bedacht dat als je 3% van de stroomopbrengst doorsluisde naar de huurder onder het dak voor compensatie van extra meterkosten, dat je dan net mocht doen of de huurder 100% kreeg bij de vaststelling van het energielabel. Een dergelijke onduidelijke interpretatie had voorgelegd moeten worden aan de ministeriële Technische Commissie TC9500 . Dit is niet gebeurd.
Inmiddels zou de maas gedicht worden of zijn. Onduidelijk is nog wat de nieuwe inhoud is en of er terugwerkende kracht is. Normaliter gaat een woninglabel tien jaar mee.

Er loopt een onderzoek van het ministerie van BZK/RVO in hoeverre in het geval van Dakenstroom de verlaging van de verhuurdersheffing rechtmatig is, met name in hoeverre deze constructie mee mag tellen in het energielabel. En eventueel, wat daar de gevolgen van zijn.
De Autoriteity woningcorporaties heeft dit gemeld in een brief dd 22 jan 2024 aan Casade. De autoriteit wenst op de hoogte gesteld te worden van de uitkomst van dit onderzoek.

Hoofdartikel dd 10 jan 2024

Woningbouwcorporaties mogen niet zelf een energiecoöperatie runnen.
Om bij het leggen van zonnepanelen op daken van hun huurders toch voordeel te hebben van de (voormalige) postcoderoosregeling en de nieuwe SCE (Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking, https://www.rvo.nl/subsidies-financiering/sce ), moet er een constructie bedacht worden.

De Waalwijkse woningbouwcorporatie Casade (met woningen in en rond Waalwijk) is daartoe in zee gegaan met de INNAX Group BV ( https://www.innax.nl/ ). INNAX richtte hiertoe voor deze specifieke situatie een dochteronderneming op, INNAX Dakenstroom BV.
INNAX Dakenstroom BV richtte top down de Zonnecoöperatie Dakenstroom op ( https://onzedakenstroom.nl/ ). Huurders kunnen daar bijna gratis lid van worden en genieten uit drie panelen jaarlijks vanuit de oude Postcoderoosregeling een uitbetaling van een paar tientjes, maximaal €70 (afhankelijk van de energiebelasting), en vanuit de nieuwe SCE op dit moment €84.

De zeggenschapsverhoudingen rond de coöperatie zijn merkwaardig.

Citaat uit een ledenovereenkomst

INNAX Dakenstroom BV heeft de statuten zo opgesteld, dat de BV als superbestuurder onevenredig veel te zeggen heeft binnen de coöperatie.
In diezelfde statuten heeft INNAX Dakenstroom BV zichzelf tot beheerder uitgeroepen. In die hoedanigheid kan INNAX Dakenstroom BV nagenoeg het hele exploitatieoverschot van de coöperatie als beheerskosten naar zich toe harken (In 2022 was dat exploitatieoverschot ruim 3,2 ton).  Dit bedrag zou voor een niet gespecificeerd deel naar niet-gespecificeerde nieuwe verduurzamingsinitiatieven op basis van een niet-openbare afspraak met Casade.
Casade houdt de volledige zeggenschap over investeringsbeslissingen.
De Coöperatieve vereniging is dus uitgekleed tot op de minimaal noodzakelijke functies uitbetalen, administratie en communicatie.

Tegelijk heeft INNAX voor die woningen, waarop de feitelijke zonnepanelen liggen, voor Casade nieuwe energielabels vastgesteld die drie niveau’s hoger liggen dan eerst. Dat leverde Casade enige duizenden Euro’s per woning subsidie op, en daardoor kan Casade aan nieuwe huurders extra huurverhoging vragen.
De manier waarop die nieuwe labels vastgesteld zijn, is begin december 2023 afgekeurd door RVO, KIWA en ISSO . Zie www.bd.nl/loon-op-zand/innovatief-maar-niet-de-bedoeling-ministerie-zet-streep-door-werkwijze-casade-met-zonnepanelen

SP-woordvoerder in Provinciale Staten Irma Koopman vond de troebele bestuurlijke verhoudingen rond Dakenstroom maar niets en heeft er vragen over aan Gedeputeerde Staten over gesteld. Deze vragen zijn te vinden hieronder:

In die vragen heeft ze ook meegenomen dat de panelen in Waalwijk hutje-mutje tegen elkaar gelegd zijn. Daardoor is een eventuele brand bijna niet te blussen. Dat bleek in Arnhem, waar acht woningen met dergelijke paneelbedekking afgebrand zijn nadat in één woning brand was ontstaan. Koopman wil weten in hoeverre dit probleem bij de Veiligheidsregio’s in beeld is.

Reden te meer voor deze vragen is dat er meer woningbouwcorporaties op zoek zijn naar subsidiemogelijkheden voor het leggen van panelen op hun daken. In elk geval zijn ook in Oosterhout de corporaties Woonkwartier en Thuisvester met INNAX in zee gegaan (daar heet het Uitonsdak ( https://uitonsdak.nl/ ).