Tag: Nationale Bijenstrategie

Bloemrijke akkerranden

De vakantiefietstocht ging dit jaar door Westfalen en Nedersaksen.
Je ziet daar best wel vaak maisvelden en dergelijke, waarlangs een bloemrijke rand aangebracht is. Die is voor insecten (waaronder bijen) bedoeld. Ik heb wat foto’s gemaakt.

Bij Hövelhof (bij Paderborn), de gemeente waar de bron van de Ems ligt
Ten Noorden van de gemeente Hövelhof

Het blauwe spul is vaak Phacelia ( https://nl.wikipedia.org/wiki/Phacelia_(soort) en https://en.wikipedia.org/wiki/Phacelia_tanacetifolia ), een plant uit de vergeet-me-nietjes familie die oorspronkelijk uit Californie en omgeving komt. De plant is bij voldoende water nectarrijk en trekt ook zweefvliegen aan die luizen eten. Hij heet in de volksmond ook wel bijenbrood of bijenvoer.
De plant is tevens een groenbemester.

Ten Noorden van Münster

Ik vond dat je dit soort stroken vaak zag. Mijn (oppervlakkige) indruk is dat er in Duitsland (althans in de deelstaat Westfalen) verhoudingsgewijs meer liggen dan in Nederland, maar dat valt moeilijk hard te maken.

In Nederland (mogelijk ook in Duitsland) worden stroken (limten, velden) zowel door particuliere boeren als planmatig door organisaties aangelegd.
Het belangrijkste beleidsdocument is de Nationale Bijenstrategie van het Ministerie van LNV (zie https://subsites.wur.nl/nl/show/Ministerie-van-LNV-presenteert-Nationale-Bijenstrategie.htm ). Deze strategie wordt gesteund door een Platform met inmiddels 74 organisaties. De eerste Voortgangsrapportage (2018) is inmiddels uitgebracht en te vinden op www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2019/05/23/nationale-bijenstrategie-voortgangsrapportage-2018 . De gezamenlijke organisaties hebben inmiddels ruim 100 initiatieven op hun conto staan, waarvan 24 bestaande uit een of meer bloemrijke stukken grond.
Die initiatieven zijn zeer divers, van de buisleidingenstraat via de gemeente Halderberge tot de Nederlandse Golffederatie, via de gebiedsontwikkeling van de Buulder Aa tot swiss Re herverzekeraars.

In De Boerderij stond een artikel van een Friese teler van pootaardappelen die als privépersoon een stukje van zijn areaal volgezet had met bloemrijk mengsel. Dit in eerste instantie vanwege de subsidie, maar in tweede instantie omdat hij zelf ook aangenaam verrast was door het resultaat. Zie www.boerderij.nl/Akkerbouw/Achtergrond/2019/8/Vogelakker-heeft-enorme-impact-459222E/?cmpid=NLC|boerderij_vandaag|2019-08-12|?Vogelakker_heeft_enorme_impact? .

Maar in De Boerderij stond, op hetzelfde moment, ook iemand die niets zag in bloemrijke randen. Hij vond ze mooi en goed voor het imago van de landbouw, maar voor zijn stiel (een bedrijf in Integraal Pest Management) had je er niets aan. Zie www.boerderij.nl/Akkerbouw/Achtergrond/2019/8/We-moeten-echt-af-van-breedwerkende-insecticiden-459006E/ . Altijd leerzaam om ook eens iemand van de andere kant te horen.

Bijenlint langs een spoorberm

Ik heb bij de start van de Nationale Bijenstrategie er in deze kolommen aandacht aan besteed. Zie Nationale Bijenstrategie, Bed en Breakfest voor bijen .

Nationale Bijenstrategie, Bed & Breakfest for Bees!

Overeenkomst ondertekend
Tijdens de Conferentie Nationale Bijenstrategie hebben 43 partijen hun handtekening gezet onder een plan om de bijenpopulatie in Nederland te laten groeien. Het plan is vastgelegd in een rapport Nationale Bijenstrategie, Bed & Breakfest for Bees! , dat gedownloaded kan worden op www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/natuur-en-biodiversiteit/bijenstrategie . Het is een mooi stuk werk.
De naam stamt van de behoefte van alle wilde bijen: voedsel en nestgelegenheid.

De ondertekenaars vormen een bont gezelschap.
Het voorwoord is ondertekend door minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedsel, Marc Calon, voorzitter van LTO Nederland, en Marc van den Tweel, voorzitter van Natuurmonumenten.
In het voorwoord staat onder andere dat er “binnen enkele maanden overeenstemming bereikt is door uiteenlopende partijen als LTO, boerencoöperaties, imkerorganisaties, Natuur en Milieu, de Vlinderstichting, Natuurmonumenten, waterschappen, provincies, Staatsbosbeheer, Bayer, BASF, Syngenta en kennisinstellingen zoals Naturalis, Stichting EIS en Wageningen UR.” Voorwaar een opmerkelijk gezelschap.

Meer dan 75% van onze voedselgewassen, en meer dan 85% van de wilde planten in de natuur, zijn voor hun vruchtzetting afhankelijk van bestuiving door insecten. Dat kunnen honingbijen zijn, maar ok wilde bijen en bijv. zweefvliegen en vlinders. Het plan richt zich op alle bestuivers.

Het plan focust zich op drie thema’s:

Dit wordt verder uitgewerkt en in meetbare doelen gekwantificeerd. De nulmeting in in 2018 (met de methode Reemer, de stregie loopt tot 2030, en er komt een tussenstand in 2023.

Initiatieven
Naast de ‘usual suspects’ als Natuur en Milieu en het IVN ‘Nederland zoemt’ kom je ook minder voor de hand liggende projectideeën tegen, zoals

  • “Bedrijventerreinen voor wilde bijen” van Naturalis,
  • “wilde bijen en bestuiving bij Landal Green Parks”,
  • “Bollen voor Bijen” en “Aantoonbaar duurzame bloembollen” van de Koninklijke Algemeene Vereniging voor Bloembollencultuur,
  • “Ambitie plantgezondheid 2030” van LTO Nederland,
  • “Operation Polllinator” van Syngenta (wil bloeiend grasland-stroken inzaaien),
  • “Insecten kweken en verzorgen” van het Citaverde College,
  • “Uitbreiding natuurlijke selectie voor varroa-resistentie naar twee of meer nieuwe locaties” (geheel gefinancierd door Bayer Bee Care Center)
  • Fruit Quality Concept (Syngenta)

Brabant in dit geheel
Brabant en Limburg zitten er specifiek in via de provincie, de Unie van Waterschappen en Waterschap de Dommel expliciet genoemd. Gemeenten behoren niet als zodanig tot de ondertekenaars, maar er staan wel een paar gemeentelijke prrjecten tussen de initiatieven, zoals bijvoorbeeld van de gemeenten Oss en Venray.
Om er ook weer een paar als voorbeeld uit te lichten:

Herinrichting Buulder Aa (Waterschap De Dommel)

  • “Convenant bijengezondheid in Limburg” (Citaverde College en 21 Limburgse partners)
  • “Bee Deal Buulder Aa” (Brabant Water als hoofdaannemer, maar bijv. ook de gemeente Cranendonck en Waterschap De Dommel)
  • “Bloemrijke dijk” van Waterschap De Dommel
  • “Meerjarenprogramma Bijenimpuls voor Brabant”, provincie NBrabant
  • “Project Bijenimpuls in Limburg” van de provincie Limburg en de Plattelandscoöperatie
  • “ecologisch wegbermbeheer” van de provincie Limburg
  • “Schoon Water voor Brabant – verbreding, onderdeel bijen en spuitlicentie” van de provincie NBrabant
  • “Spuit- en mestvrije zones worden bloemenranden” (Waterschap Limburg)
  • “Bee Proof agrarisch Venray” (Vereniging Innovatief Platteland)

De lijst met voorbeelden is zeker niet uitputtend.

Wedstrijd meest bijenrijke gemeente van Nederland
Natuur & Milieu heeft een wedstrijd uitgeschreven voor de meest bijenrijke gemeente van Nederland. Er valt echter (nog?) niet te achterhalen op Internet hoe je je daarvoor moet aanmelden als gemeente.

De gemeente Eindhoven heeft, na een actie van Milieudefensie, al een goed eigen bijenbeleid ontwikkeld. Zie Bijenvoorstel Milieudefensie politiek overgenomen – tweede update 22 mei 2015 .